Jansen kijkt terug op keerpunt in geschiedenis Feyenoord

Wim Jansen was exact twintig jaar geleden de architect van wat de geschiedenisboeken is ingegaan als ‘de ommekeer’. Op 11 april 1991 was hij trainer van Feyenoord, dat in de halve finale van de KNVB beker won van het ongenaakbaar geachte PSV, waarmee na zwarte jaren een periode van voorspoed werd ingeluid. In Feyenoord Magazine blikt Jansen deze maand in een uitgebreid interview onder meer terug op de positieve kentering van begin jaren negentig. Lees hieronder een voorproefje waarin het clubicoon vertelt over de wederopstanding na jaren van tegenspoed.

Denk u nog wel eens aan wat de geschiedenisboeken in is gegaan als ‘de ommekeer’?
Jansen: ‘Er zijn altijd momenten dat ik eraan word herinnerd. Feyenoord kwam uit een periode die gerust niet goed te noemen was. In de competitie stonden we er dramatisch voor. Die wedstrijd tegen PSV was cruciaal, want het winnen van de beker was de enige manier om het seizoen nog enigszins aanzien te geven. Uiteindelijk kwam in Eindhoven de kanteling. Het elftal merkte dat we wel degelijk goed waren, dat er toekomst voor de ploeg was.’

Bij u aantreden in maart 1991 doolde Feyenoord rond in het rechterrijtje. Wat trof u aan in de kleedkamer?
‘Een elftal zonder vertrouwen. Het terugbrengen van het geloof in eigen kunnen was de eerste weken na mijn aantreden mijn belangrijkste taak. Ik ben de kwaliteiten van de spelers gaan inventariseren. Wat zijn hun basiskwaliteiten? Welke taken kunnen ze uitvoeren? Dan begint het puzzelen als trainer. Ik heb de spelers vanuit hun eigen kwaliteiten willen laten voetballen. Op welke positie hebben ze het meeste rendement voor het elftal? Je gaat op zoek naar koppeltjes op het veld. Wie versterken elkaar? Zo hoop je dat de puzzelstukjes in elkaar gaan vallen.’

Hoe kan één enkele wedstrijd als die tegen PSV zo’n grote impact hebben?
‘Doordat we in Eindhoven de bevestiging kregen dat we als ploeg een paar weken eerder de goede weg in waren geslagen. De start onder mij was ongelukkig met een thuisnederlaag tegen Willem II. Maar we hebben steeds vastgehouden aan een vaste speelwijze. Tegen PSV betaalde dat zich uit. Doordat we een sterke ploeg versloegen, kreeg het zelfvertrouwen in het elftal ineens een enorme impuls. De spelers merkten dat ze mee konden op het hoogste niveau. Sterker nog: ze konden de succesvolste ploeg van die jaren de baas. Die zelfkennis heeft het proces van de wederopstanding flink versneld.’

U heeft het over het benadrukken van de positieve kanten. Maar uw handen moesten toch jeuken als u dingen fout zag gaan?
‘Natuurlijk zag ik wat er mis ging. Daar sloot ik mijn ogen niet voor. Ik probeerde er verbetering in te brengen door er dagelijks op te trainen, bijvoorbeeld ons positiespel. Als dat beter gaat, dan komt er meer ruimte om te voetballen en wordt het dus voor iedereen makkelijker voetballen. Ik heb geprobeerd automatismen erin te slijpen. Uiteindelijk probeer je als trainer je spelers onafhankelijk te maken. Je moet ze die dingen laten doen, waardoor ze zelf leren hun verantwoordelijkheid te nemen en jou als trainer niet meer nodig hebben. Zodra de spelers je in het veld niet meer nodig hebben en je rustig een bakkie koffie kunt gaan drinken, ben je als trainer geslaagd.’

Lees het volledige interview met Wim Jansen deze maand in Feyenoord Magazine. Het clubmagazine wordt elf keer per jaar verstuurd naar alle leden van Het Legioen en is los in de winkel verkrijgbaar voor 3,95 euro.